ĆWICZENIA METODĄ PNF
PNF (Proprioceptive Neuromuscular Facilitation) czyli proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie jest to metoda neurofizjologiczna bardzo często stosowana w fizjoterapii. Jej celem jest ponowna nauka (tzw. reedukacja) lub odtworzenie konkretnej funkcji ruchowej, utraconej w wyniku urazu lub choroby. Jest to kompleksowa terapia, oparta o najnowszą wiedzę i osiągnięcia z dziedziny neurofizjologii.
Metoda ta opiera się na odpowiedniej filozofii, zasadach, technikach oraz wzorcach ruchowych. Filozofią PNF jest pozytywne podejście, które realizowane jest przez pracę bez bólu, osiąganie małych i większych celów terapeutycznych, nastawieniu na sukces, prowadzenie terapii w sposób pośredni i bezpośredni. Koncepcja ta zaleca patrzenie na chorego w sposób całościowy oraz wykorzystywanie w terapii silnych i zdrowych części ciała. Wykorzystywanie silnych i sprawnych elementów jest pracą pośrednią, która przynosi bardzo dobre efekty. W pracy tą metodą można pracować również w sposób bezpośredni, na strukturach, których dotyczy problem. Ogólnie mówiąc metoda ta jest ukierunkowana na globalną ocenę funkcjonalną oraz pracę nad całością, nie skupia się tylko na lokalnym problemie (praca skierowana na ruchu całą kończyną, nie jest ogranicza tylko do ruchu pojedynczego stawu).
Opierając się na budowie anatomicznej człowieka podczas pracy z pacjentem PNF proponuje ruchy naturalne, przebiegające trójpłaszczyznowo, które są zbliżone do aktywności dnia codziennego. Ruchy te prowadzone są wzdłuż określonych przez PNF osi ruchu, które ze względu na swój przebieg stwarzają możliwość zaktywizowania największej ilości mięśni należących do tego samego łańcucha mięśniowego. Metoda ta przedstawia sposoby wykorzystania ruchu w całym procesie terapeutycznym, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zagadnienia związane z pracą na macie, nauką chodu, treningiem samoobsługi, ćwiczeniami mięśni mimicznych, a także pracą nad takimi funkcjami jak oddychanie, żucie i połykanie.
Punktem wyjścia do stosowania tej terapii jest ocena stanu pacjenta, która odbywa się na wielu poziomach i w różnych pozycjach z rozróżnieniem ruchu biernego i czynnego pacjenta. Terapeuta dzięki uzyskanym informacjom jest w stanie ocenić, które partie ciała są osłabione i wymagają wzmocnienia. Ponadto sprawdzane jest, w którym momencie ruch jest ograniczony lub problematyczny np. poprzez trudność w zapoczątkowaniu ruchu, niemożność rozluźnienia określonej grupy mięśniowej, trudności dotyczące zmiany kierunku ruchu itp.
Celem terapii jest praca nad funkcją, osiągnięcie sprawności, której chory potrzebuje, Praca nas siłą mięśni i zakresem ruchu jest tylko środkiem do jego uzyskania. Jest to główną intencją jaką terapeuta stawia na pierwszym miejscu, a który realizowany jest metodą małych kroków. Rozwijanie nowych strategii/umiejętności motorycznych ma na celu pokonywanie codziennych trudności oraz zwiększanie samodzielności podczas ich wykonywania. Dla każdego pacjenta układa się indywidualny plan pracy. Poszczególne terapie są dobierane do pacjenta pod względem trudności oraz stanu fizycznego jak i psychicznego. Zakończenie pojedyńczej sesji terapeutycznej następuje, gdy przejdzie się, w ocenie funkcjonalnej, na wyższy poziom umiejętności. Podniesienie sprawności możliwe jest przez wykorzystanie rezerw czynnościowych pacjenta do osiągnięcia zamierzonego celu (zwiększenie aktywacji układu mięśniowego i nerwowego podczas prowadzonej terapii). Osiąga się to przez wykorzystywanie do terapii silnych i zdrowych regionów ciała oraz przez aktywny udział samego pacjenta. Wpływa to motywująco na pacjentów i zachęca do aktywnego uczestnictwa.
PNF zapewnia bezbolesną pracę z pacjentem podczas osiągania kolejnych etapów w dążeniu do celu jaki zostały ustalony na samym początku wspólnie przez terapeutę i pacjenta. Daje to możliwość pracy z pacjentem na każdym poziomie dysfunkcji bez względu na czas jaki upłynął od jej wystąpienia.. Metoda ta zapewnia również edukację pacjenta, co pozwala m. in. na kontynuację ćwiczeń w formie zadania domowego.
